Permakultura cz.1

[sharing_ garden]

Właśnie zajrzałam do książki "Ogród biodynamiczny przy domu" D. Metera i wydaje się że znalazłam pewną odpowiedź na pytanie jak się ma zmianowanie do współrzędności. Sama w ubiegłym roku postawiłam głównie na uprawę współrzędną i moim zdaniem pomimo pewnych zalet jak uprawa "trzech sióstr" czyli dyni, kukurydzy i fasoli miało to też ujemne strony np. w tym roku trzeba głowić się co i gdzie. Dlatego pozwólcie że zacytuję autorkę książki (s.27-28):

Planując uprawę współrzędną mamy wiele możliwości:

1. w jednym rzedzie mogą rosnąć przemiennie rośliny jednego i drugiego gatunku np. jeden seler jeden por
2. w jednym rzędzie co kilka roślin jednego gatunku może rosnąć jedna roslina drugiego gatunku
3. rośliny rosną naprzemiennie w rzędach (np.rząd marchwii obok rzędu cebuli, rząd sałaty obok rzad kalarepy)
4. na kilka rzędów jednego gatunku przypada jeden rząd drugiego gatunku (np. co parę rzędów truskawek jeden rząd czosnku, cebuli, pojednycze rzędy fasoli tycznej)
5. zagon roślin jednego gatunku obrzeżony jest jednym rzędem drugiego gatunku np. zagon kapusty rzedem nagietków, a pomidorow -rzędem aksamitek
6. na zagonie obsianym lub obsadzonym jednym gatunkiem sadzi się pojedyncze rośliny drugiego gatunku np. na zagonie pietruszki sadzi się gdzie niegdzie pomidory.

Przykłady:

**Fasola szparagowa karlowa jako plon główny:**

wiosną jak najszybciej na środku zagonu sadzi się rząd sałaty w odstępach co 30 cm.w odlegołości 20cm na prawo i lewo od niej w dwóch rzędach sadzi się rozsadę kalarepy. W połowie maja wsiewa się fasolę szparagową karłową na dwóch rzędach odległych 25cm od brzegu zagonu. Po zbiorze sałaty na jej miejsce sadzi się kapustę głowiastą późną w odstępach 50-60cm w rzędzie. Fasolę szparagową zbiera się kilkukrotnie do końca sierpnia. W tym czasie liście kapusty rozkladają się już szeroko, ale brzegi zagonów są wolne i można tam wsiać dwa rzędy szpinaku.

**Groszek zielony jako plon główny**

w końcu marca wysiewa się na brzegach zagonu po 2 rzędy groszku zostawiając środek zagonu wolny. w końcu kwietnia na środku zagonu w jednym rzędzie kalarepę na zbiór letni. Po posadzeniu kalarepy groszek wymaga podparcia/palikowania. Po zbiorze groszku rośliny ścina si tuz nad ziemią pozostawiając korzenie w glebie. Teraz brzegi zagonów można obsadzić szpinakiem, roszponką lub wysadzić sałatę na zbiór jesienny.


**Seler jako plon główny**

w kwietniu sadzi się na środku zagonu rząd kalafiorów wczesnych. W maju po obydwu brzegach zagonu wysadza się po jednym rzędzie selerów. Poczatkowo seler rozwija się bardzo wolno i liście kalafiora mogą się zwobodnie rozrastać. Jednocześnie zapach selera odstrasza bielinka kapustnika, a dzięki sąsiedztwu kalafiora seler jest bardziej odporny na chorobę grzybową - septoriozę selera. Jako dodatkowe zabiegi ochronne przed bielinkiem polecane jest ściołkowanie gleby liśćmi i pędami pomidorow uzyskiwanymi przy czyszczeniu wysokich palikowanych odmian lub młodymi gałązkami ligustra uzyskiwanymi przy cięciu żywopłotu.


**Pomidor jako plon główny**

Zagon przewidziany dla pomidorów zasiewa się rzutowo pietruszką, najlepiej odmianą naciową o kędzierzawych lisciach. w połowie maja na zagonie wśród pieruszki sadzi się pomidory a ponadto tu i ówdzie pojedyncze rośliny bazylii z rozsady.

Inne przykłady
- obsadzenie brzegów zagonów pomidorów i ogórków sałatą

- wysianie rzodkiewki w rzędach marchwii

- koper w ogórkach

- w intensywnie uprawianych ogrodach wysiewa się nasiona roślin motylkowych w międzyrzerdzia upraw, a po zbiorze plonu glównego rośliny te mogą bujnie rozrastać się i wytworzyć szybko dużą część zielonej masy

^^Czyli wynikałoby z tego, iż warto ustalić co jest plonem głównym na danym obszarze.

[sharing_ garden]

Hmm następnie autorka podaje przykład jak połączyć zmianowanie z uprawą współrzędną (s.32-34), postaram się Wam to tu jakoś napisać. Numerami 1 do 9 oznaczone są zagony w ogrodzie. tekstem pogrubionym zaznaczono plon główny.

Poniższe 3 zestawienia obrazują przykład płodozmianu w trzech kolejnych latach. Numerami 1 do 9 oznaczone są zagony w ogrodzie. Czcionką pogrubioną oznaczono plon główny:

Pierwszy rok uprawy:

roślina osłonowa: słonecznik

Grządka nr 1:
Plon główny: Ogórki i koper
Poplon: roszponka

Grządka nr 2
Plon główny: Marchew wczesna i rzodkiewka
Poplon: rośliny motylkowe

Grządka nr 3
Plon główny: fasola karłowa i cząber
Poplon: szpinak

roślina osłonowa: fasola tyczna

Grządka nr 4
Plon główny: pomidory i pietruszka
Poplon: rośliny motylkowe

Grządka nr 5
Plon główny: seler i por

Grządka nr 6
Plon główny: groszek zielony
Poplon: sałata

roślina osłonowa: kukurydza

Grządka nr 7
Plon główny: kapusta i majeranek

Grządka nr 8
Plon główny: cebula dymka i marchew

Grządka nr 9
Plon główny: bób
Poplon: rośliny motylkowate

Drugi rok uprawy

Roślina osłonowa: fasola tyczna

Grządka nr 1
Plon główny: Marchew wczesna i rzodkiewka
Poplon: rośliny motylkowe


Grządka nr 2
Plon główny: fasola karłowa i cząber
Poplon: szpinak

Grządka nr 3
Plon główny: Ogórki i koper

Grządka nr 4
Plon główny: Seler i por

Roślina osłonowa: kukurydza

Grządka nr 5
Plon główny: groszek zielony
Poplon: sałata

Grządka nr 6
Plon główny: pomidory i pietruszka
Poplon: rośliny motylkowe

roślina osłonowa: słonecznik
Grządka nr 7
Plon główny: cebula dymka i marchew

Grządka nr 8
Plon główny: bób
Poplon: rośliny motylkowate

Grządka nr 9
Plon główny: kapusta i majeranek

Trzeci rok uprawy

Roślina osłonowa: kukurydza

Grządka nr 1
Plon główny: fasola karłowa i cząber
Poplon: szpinak

Grządka nr 2
Plon główny: Ogórki i koper
Poplon: roszponka

Grządka nr 3
Plon główny: Marchew wczesna i rzodkiewka
Poplon: rośliny motylkowe

roślina osłonowa: słonecznik

Grządka nr 4
Plon główny: groszek zielony
Poplon: sałata

Grządka nr 5
Plon główny: pomidory i pietruszka
Poplon: rośliny motylkowe

Grządka nr 6
Plon główny: Seler i por

Roślina osłonowa: fasola tyczna

Grządka nr 7
Plon główny: bób
Poplon: rośliny motylkowate

Grządka nr 8
Plon główny: kapusta i majeranek

Grządka nr 9
Plon główny: cebula dymka i marchew
------------------------------------------------------------

Dalej autorka pisze:
"Rozpatrzmy jako przykład płodozmian zastosowany na grządce nr 1. A więc w pierwszym roku będą uprawiane tam ogórki, a na brzegach zagonu, między ogórkami posiejemy koper. W drugim roku na działce tej posiejemy marchew i rzodkiewkę wspólnie w rzędach na zmianę. Gdy wyrwiemy wcześniej dorastająca rzodkiewkę powstanie dodatkowe miejsce dla rozrastającej się później marchwi.W trzecim roku grządka nr1 zostanie obsiana fasolą karłową, która przyjdzie po roślinach motylkowych uprawianych w poprzednim roku jako poplon po marchwi. Po fasoli zastosujemy poplon szpinak. Po trzech latach na tej samej działce możemy uprawiać ogórki. Jeszcze lepiej byłoby gdyby 4 rok z kolei przeznaczyć pod rośliny uprawiane na zielony nawóz.
Plan zagospodarowania ogrodu powinien być dostosowany do jego kształtu, żeby rośliny osłonowe nie rozdzielaly go na części, lecz otaczały dookoło lub osłaniały od strony skąd wieja wiatry".

[edysqa]

Sharing_garden, dziękuję za posty, przydadzą się.
Powiedz mi jak sialas/sadzilas tą gildie złożona z fasoli, kukurydzy (slonecznika) i dyni? chodzi mi o wysiew nasion, kolejność. Wszystkie od razu?

zapisałam sie kiedyś na warsztaty prowadzone przez Łukasza Nowackiego z Fundacji Transformacja, ale nie moglam wziąć w nich udziału, wiec on przyjechał pozniej do mnie. Pamietam jak rozmawialiśmy o sianiu i sadzeniu na grzadkach, stwierdził ze nie ma potrzeby siać roślin w linii prostej jak to sie stosuje bo to ułatwia ew. zjadanie przez szkodniki, a poza tym w naturze nic tak nie rośnie. Dlatego ja mam zamiar na jednej wniesionej grządce wysiewac/sadzić warzywa które lubią swoje towarzystwo jak popadnie, czyli będzie chaos totalny

[sharing_ garden]

Sharing_garden, dziękuję za posty, przydadzą się.
Powiedz mi jak sialas/sadzilas tą gildie złożona z fasoli, kukurydzy (slonecznika) i dyni? chodzi mi o wysiew nasion, kolejność. Wszystkie od razu?

Wszystkie od razu, z nasion. Sprawdzę dokładnie w jakiej odległości od siebie i dam znać. Przepis był w "Działkowcu" w ubiegłym roku.

[edysqa]

sharing_ garden, jeśli znajdziesz ten nr Działkowca to daj znać
A mogłabyś pokazać zdjęcia swojego warzywnika? Ja cały czas myślę jak mam swój "zaprojektować"

[izma]

No nie, ale mozna ją zastosować lub spróbować.

Widziałam folię w gospodarstwach peramkultury w Niemczech ogromną z pomidorami w mulczu , pod Krakowem , pod Lublinem . Nie dajmy się zwariować , małymi krokami bliżej natury , najmniejszy ogródeczek zgodny z naturą to już osiągnięcie. Edysqa nie ustawaj w w bojach życzę powodzenia.

[edysqa]

izma, dziękuję za słowa otuchy może wiesz coś więcej nt tych szklarni i uprawy w niej pomidorów

[danutka66]

Zastanawiam się jak radzą sobie w tych szklarniach permakulturowych z wszelkimi chorobami,dotykającymi rośliny w ten sposób uprawiane

[moniulka08]

punkt 2. odpada ale reszta jak najbardziejmi pasuje:)mamy juz przede wszystkim za dużo chemii-we wszystkim!

[danutka66]

punkt 2. odpada ale reszta jak najbardziejmi pasuje:)mamy już przede wszystkim za dużo chemii-we wszystkim!

Jaki punkt 2?

[izma]

Niestety nie mam żadnego doświadczenia z pomidorami w szklarni . Szklarnia jest moim wielkim marzeniem . Natomiast w tym roku postanowiłam sama zrobić rozsadę pomidorów i zmieniam sposób uprawy całego warzywa na uprawę w mulczu.

[moniulka08]

punkt 2. z początku postu-przekopywanie ziemi

[edysqa]

Byl u mnie na jesień Łukasz Nowacki z fundacji Transformacja który sie zajmuje permakultura (warsztaty tez prowadzi) pokazywał mi w jaki sposób w permakulturze mozna "przekopywac" czy przenosić ziemię na grzadce a ja cholera zapomnialam jak to szło i nie mogę sobie przypomnieć :-/ To bylo jakos tak ze sie nie odwracalo ziemi ale wybierało ją i nie pamietam co dalej, skleroza okropna ;-)
Kojarze ze najpierw szpadlem wyciagamy ziemię i odkladamy ja na bok a chyba p?źniej następny (tak gdzie będzie grządka) sztych układamy chyba na tej pierwszej wykopanej dziurze. A na końcu pierwszy układamy w ostatniej. Chyba to tak szło, mialo spulchnic ziemię.

[danutka66]

punkt 2. z początku postu-przekopywanie ziemi

Ja od ub.roku nie przekopuję i widzę w tym sens,a ile mniej roboty

[BozenkaA]

Danutka66, bardzo podoba mi się ten pomysł. Napisz proszę, jak to wygląda w praktyce. Czy wyrywasz korzenie warzyw i kwiatów?