Na surowo zjadliwe są rozpierzchłe i wąskolistne - liście i kwiaty, mają taki jakby cytrusowy gorzki smak
Sam próbowałem
Należy spożywać okazjonalnie i umiarem.
Aksamitka jest rośliną leczniczą i przyprawową, ale także ozdobną i kosmetyczną. Płatki jej kwiatów stanowią jedno z najbogatszych i najcenniejszych źródeł karotenoidów ? barwników o działaniu przeciwutleniającym i przeciwnowotworowym. Wyciąg z kwiatów aksamitki zawiera około 27% karotenoidów, w tym estry ksantofili 86,1%, estry kryptoksantyny 1,5%, ß-karoten 0,4%. Zawartość ksantofili w suchej masie kwiatów aksamitki wynosi 17,8 g?kg-1. Najważniejszym związkiem tej grupy barwników jest luteina.
Wzrost zainteresowania wykorzystaniem naturalnych barwników roślinnych w przemyśle spożywczym przyczynił się do rozwoju badań nad składem chemicznym kwiatów z rodzaju Tagetes. Kwiaty aksamitek uznano za cenne źródło karotenoidów, ponadto takich związków biologicznie aktywnych, jak tiofeny, saponiny triterpenowe, garbniki, cholina, śluzy i flawonoidy (9-22%). Flawonoidy obecne w liściach i kwiatach aksamitki to przede wszystkim kwercetagetyna, patuletina, patuletrina, myricetyna, kwercetyna, luteolina i kempferol.
Aksamitkę charakteryzuje intensywny, balsamiczno- gorzki smak oraz korzenno-kamforowy zapach. Z kwiatów przyrządza się herbaty. Możemy też nimi przyprawiać tłuste dania mięsne, zupy, różnego rodzaju sosy i pasty rybne. W Ameryce i w Indiach z roślin Tagetes minuta otrzymywany jest cieszący się dużą popularnością jako przyprawa olejek ?aksamitkowy?. W Meksyku, w Peru i w Indiach kwiaty są powszechnie stosowane do barwienia potraw.
Kwiaty aksamitki wykorzystywane są także w kosmetyce, m.in. jako składnik perfum, oraz w fitoterapii i w aromaterapii. Według nomenklatury medycznej, rośliny z rodzaju Tagetes zaliczane są do roślin aromatycznych, zawierających biologicznie czynne składniki, głównie pochodzenia olejkowego, o działaniu moczopędnym, rozkurczowym i przeciwzapalnym. W okulistyce szczególne znaczenie farmakologiczne ma luteina ? główny składnik szerokiej gamy preparatów okulistycznych.
dr hab. inż. Monika Grzeszczuk, mgr inż. Anna Kawecka
- Zakład Technologii Rolnej i Przechowalnictwa Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
dr hab. inż. Dorota Jadczak, prof. nadzw.
- Zakład Warzywnictwa Zachodniopomorskiego
Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie