"(...)
Głównymi substancjami biologicznie czynnymi, wchodzącymi w skład fungicydów
i bakteriocydów, wymienionymi w Załączniku II B są miedź, siarka, mikroorganizmy
(ale nie GMO), wosk i olejki roślinne.
Tabela 1. Wykaz środków ochrony roślin dozwolonych do stosowania w sadownictwie i spełniających wymogi Rozporządzenia 2092/91/EWG (grubszą czcionką zaznaczono ś.o.r. za-
kwalifikowane przez IOR do stosowania w sadach ekologicznych w Polsce.
Stan na dzień 28.02.2006)
Środek ochrony roślin /Substancja aktywna /Zakres stosowania /Application
miedziowe – cupric PPP
Champion 50 WP /wodorotlenek miedziowy/copper (II) hydroxide /jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia
Cuproflow 375 SC /tlenochlorek miedziowy/coopper (II) oxychloride /jabłoń, grusza, wiśnia
Cuproxat 345 SC/trójzasadowy siarczan miedziowy /jabłoń, grusza
Funguran-OH 50 WP
Funguran Easy 50 WP /wodorotlenek miedziowy/copper (II) hydroxide /jabłoń, grusza, drzewa pestkowe
Kocide 101 WP /wodorotlenek miedziowy/copper (II) hydroxide /jabłoń, grusza, czereśnia, śliwa, morela, brzoskwinia
Mag 50 WP /wodorotlenek miedziowy/copper (II) hydroxide /jabłoń, grusza, czereśnia, morela, śliwa, wiśnia
Miedzian 50 WG
Miedzian 50 WP/tlenochlorek miedziowy /copper (II) oxychloride /jabłoń, grusza, czereśnia, śliwa, morela, brzoskwinia, orzech włoski
Miedzian Extra 350 SC tlenochlorek miedziowy/copper (II) oxychloride /jabłoń, grusza, czereśnia, śliwa, morela, brzoskwinia
siarkowe – sulphuric PPP
Siarkol Extra 80 WP/siarka /jabłoń
Tiotar 800 SC
Tiotar 80 WP /siarka /sulphur /jabłoń
Tiowol 80 SC /siarka /jabłoń
zawierające woski – wax-containing PPP
Baumwachs Pomona PA mieszanina wosków /wax mixture /drzewa owocowe
/
Tervanol PA/mieszanina wosków /drzewa owocowe
zawierające mikroorganizmy – microorganism-containing PPP
Polagrocyna PC /Polagrocyna w płynie SL
bakterie Agrobacterium
radiobacter szczep K84
bacterium Agrobacterium
radiobacter strain K84
drzewa owocowe
Wśród fungicydów zarejestrowanych do stosowania w sadach jest wiele zawierających miedź. Są one polecane do zwalczania parcha jabłoni i gruszy, zarazy ogniowej, brunatnej zgnilizny drzew ziarnkowych i pestkowych, raka bakteryjnego, kędzierzawości liści brzoskwini, torbieli śliwek. Jednak stosowanie tych środków w okresie wzrostu owoców jest bardzo ograniczone ze względu na ich fitotoksyczność dla roślin objawiającą się nekrotycznymi plamami na liściach i ordzawieniem owoców (Sobiczewski i wsp. 2002).
Ponadto istnieje niebezpieczeństwo nadmiernej kumulacji miedzi w glebie i jej szkodliwego wpływu na dżdżownice.
Ten ostatni argument był przyczyną ustalenia przez UE dopuszczalnej, łącznej dawki miedzi stosowanej na 1 hektar uprawy, która od 2006 roku wynosi 6 kg/ha/rok (Tomalak i wsp. 2004).
Środki zawierające siarkę polecane są głównie do ochrony jabłoni przed mączniakiem jabłoni. Również te środki mogą być fitotoksyczne dla roślin, jeżeli są stosowane w wysokiej temperaturze (powyżej 25°C). W grupie preparatów zarejestrowanych do sadów i spełniających wymogi Rozporządzenia 2092/91/EWG znajdują się jeszcze Polagrocyna polecana do zabezpieczania drzew przed guzowatością korzeni oraz środki oparte na woskach (Baumwachs Pomona PA i Tervanol PA) stosowane w celu zabezpieczania ran po cięciu drzew. Jednak żaden z nich nie uzyskał jak dotąd pozwolenia na stosowanie w sadach ekologicznych. Lista zakwalifikowanych środków jest na bieżąco uaktualniana i dostępna na stronie internetowej Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu (
http://www.ior.poznan.pl).
W Załączniku II B wymieniona jest także ciecz kalifornijska (wielosiarczek wapnia). Ciecz kalifornijska była zarejestrowana w Polsce w latach 50–60-tych i przejściowo w latach 80-tych ubiegłego wieku.
Wieloletnie badania wykazały jednak, że powoduje ona wiele ubocznych, niekorzystnych skutków jak: degradacja chlorofilu prowadząca do spadku intensywności fotosyntezy, fitotoksyczność dla liści i owoców, drobnienie i gorsze wybarwienie owoców (Borecki 1998). Najważniejszym jednak zarzutem stawianym cieczy kalifornijskiej, było wyniszczające działanie w stosunku do fauny pożytecznej (Niemczyk 1967). W uprawach ekologicznych należy stwarzać korzystne warunki do rozwoju organizmów pożytecznych, a także wprowadzać do środowiska masowo rozmnożone, pożyteczne organizmy w celu ograniczenia nadmiernie rozwijających się populacji szkodników (Tomalak 2005). Wobec tego stosowanie w sadach nieselektywnej cieczy kalifornijskiej jest całkowicie nieuzasadnione.
Różne starsze instrukcje dotyczące upraw ekologicznych zalecają stosowanie przeciwko chorobom i szkodnikom preparatów, które rolnik może przygotować samodzielnie i stosować w swoim gospodarstwie (np. wywary roślinne, „gnojówki”, napary itp.).
Te preparaty nie są traktowane jako środki ochrony roślin i nie podlegają obowiązkowi rejestracji. Trudno jednoznacznie wypowiedzieć się na temat ich efektywności w zwalczaniu chorób, ponieważ brakuje odpowiednich badań i wiarygodnych danych.
Nie znany jest też ich wpływ na chronioną roślinę, czy organizmy pożyteczne.
Ponadto nie ma ujednoliconych receptur na ich przygotowanie, co dodatkowo utrudni porównanie ewentualnych wyników.
Krajowe badania nad przydatnością „proekologicznych” środków do ochrony sadów przed chorobami nie są zbyt liczne. Masny i wsp. (2004) wykazali, że preparaty Biochikol 020 PC (chitozan), Orbio (wyciąg z orzecha włoskiego) i Tytanit (komplekson tytanu) wykazały skuteczne działanie w zwalczaniu parcha i mączniaka jabłoni, jednak ich efektywność była słabsza niż środków syntetycznych. Duże nadzieje wiąże się zwłaszcza z preparatem Biochikol, który jest już dozwolony do stosowania w ekologicznych uprawach warzyw i roślin ozdobnych. (...)"
PERSPEKTYWY OCHRONY SADÓW PRZED CHOROBAMI W SYSTEMIE EKOLOGICZNYM
HANNA BRYK
Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa Pomologiczna 18, 96-100 Skierniewice ;
hbryk@insad.pl
http://www.progress.plantprotection.pl/ ... 24-432.pdf
Większość z tych preparatów jest używana w ogródkach,
także do ochrony roślin ozdobnych !
), trzeba mieć sporo świadomości, chęci, potem wiedzy, jeśli nie czasu, to chociaż pieniędzy, wyobraźni i doświadczenia. Trzeba widzieć w perspektywie nie najbliższego robala i jedno źdźbło trawy, a całą łąkę czy sad należący do ... naszych prawnuków.
